Mladenovac, kapija izmedju Šumadije i Beograda

Mladenovac se nalazi u severnom delu Šumadije, na oko 50 kilometara od Beograda i jedna je od 16 opština glavnog grada.
Leži na istočnim obroncima planine Kosmaj, u plitkoj dolini pored pruge Beograd-Niš-Skoplje-Atina i puta Beograd-Kragujevac. Sa Beogradom je povezan i "starim putem", preko Avale.
Igrom slučaja, ime Mladenovca korespondira sa činjenicom da se radi o veoma mladom gradu, a upravo položaj i saobraćajne veze bili su presudni za njegov nastanak. Ukazom kralja Aleksandra Obrenovića zvanično je proglašen za varoš 1893. godine, samo desetak godina od osnivanja naselja.

Statistički pogled

Opština Mladenovac ima površinu od 33.900 hektara, a prema popisu iz 2002. godine, ukupan broj stanovnika u opštini Mladenovac je 57.733.

Broj domaćinstava, prema poslednjem popisu iz 2002. godine je 17.444, koja obuhvataju 52.490 stanovnika, od čega muškaraca 25.560, a žena 26.930.

Starosna struktura je sledeća: najveći broj je u dobu 45-49 godina (4.654) i dobu 50-54 godina (4.264), sledi grupa 40-44 godina (3.884). Stanje u grupama mladjeg doba je sledeće: 15-19 godina (3.554), 20-24 godina (3.550), 25-29 godina (3.432). Najmlađa struktura je sledeća: 10-14 godina (3.277), 5-9 godina (2.743) i 0-4 godine (2.201).

Od ukupnog broja stalnih stanovnika opštine Mladenovac (52.490), nacionalno su se izjasnili, a kako sledi: Srbi 50.606 (96%), dok su ostale nacionalne pripadnosti neznatne: Jugosloveni 116, Crnogorci 147, Hrvati 80, Makedonci, 100, Romi 635, Muslimani 13, Albanci 12, Mađari 21, Slovaci 3, Bugari 21.

Vlast

Na vlasti u Skupštini opštine Mladenovac je koalicija DOS-DSS, od izbora održanih u septembru 2000. godine.

Predsednik opštine je Zoran Kostić (Demokratska stranka), a potpredsednici su Dušan Stojković (Demokratska stranka Srbije) i Slobodan Čolić (Nova Srbija). Predsednik Izvršnog odbora SO Mladenovac je Siniša Jovanović (DSS), a u opštinskoj vladi su još dva člana DSS-a, tri iz DS, dva iz NS i jedan iz GSS.

Skupština opštine ima ukupno 55 odbornika, od čega 14 odbornika ima Demokratska stranka, 13 Demokratska stranka Srbije, 6 Nova Srbija, 2 Liberali Srbije, Socijalistička partija Srbije i Socijalistička narodna stranka zajedno imaju 15 odbornika, Jugoslovenska levica ima 3, a Srpska radikalna stranka i Srpski pokret obnove po jednog.

Kao beogradska opština, Mladenovac ima i četiri odbornika u Skupštini Beograda (koja ukupno ima 110 odbornika) i to dvoje iz DS i po jednog iz DSS i GSS.

Potencijali

Mladenovac je godinama ulagao u razvoj industrije stvorivši značajne industrijske kapacitete koji su sa početkom dezintegracionih procesa na području bivše Jugoslavije u najvećem broju slučajeva zapali u krizu, ali u perspektivi predstavljaju veliki potencijal koji, pre svega završetkom procesa privatizacije, može biti aktiviran.

Primarni razvoj Opštine Mladenovac je godinama unazad bio oslonjen na industriju, dok su poljoprivreda i stočarstvo imali i još uvek imaju ulogu koja je više povezana sa prirodnim uslovima i tradicijom ovog kraja. Tačnije, poljoprivreda i stočarstvo imaju veliki potencijal, ali ne postoje značajniji kapaciteti, osim sporadičnih domaćinstava koja su ličnim pregalaštvom dovela svoje proizvodne kapacitete na nivo regionalnog značaja.

Zbog toga je strategija razvoja usmerena ka organizovanom razvoju poljoprivrede, počev od edukacije proizvođača, preko zajedničkih investicija u proizvodnju, do organizovanog otkupa i plasmana na tržište šireg regiona.

Dostizanje ovakvog obima poljoprivredne proizvodnje može da bude značajno i u cilju razvoja turističke ponude, odnosno afirmisanja koncepta zdrave hrane. Na tom planu moguće je otvaranje i propagiranje restorana zdrave hrane i popularizacija proizvoda sa autentičnom mladenovačkom "robnom markom" - sir, kajmak, mladenovačka pogaca i sl.

Preduslov za ovakav koncept je, svakako, ekološki ispravna industrija. Strategija razvoja Opštine Mladenovac može biti usmerena na razvoj industrije, ali uz primarno opredeljenje ka industriji koja je ekološki ispravna, odnosno uz uslov da se iskristalizuje potencijal i odredi proizvodnja koja ne radi sa opasnim materijama. Dakle, potrebno je usmeravati razvoj na istovremeno razvijanje zaštite životne sredine, praćenje i primenu mera koje će dati pozitivne rezultate u pogledu razvoja ekologije.

Opština Mladenovac ima orijentaciju i ka razvoju grada kao banjskog mesta, intenziviranjem turizma kao jedne od značajnijih privrednih grana.

Kapitalne prirodne vrednosti su sada nedovoljno afirmisane, iako se ovaj potencijal može značajno iskoristiti za razvoj. Planina Kosmaj ima potencijalno primamljive sadržaje kulture i rekreacije, a predstavlja i značajnu vikend zonu, koja je trenutno prepuštena ličnom uređenju. Tu je i Manastir Pavlovac koji je šumskim stazama povezan sa manastirima Kastaljan i Tresije. Zbog svega toga su mogućnosti razvoja Kosmaja kao turističkog centra veoma velike.

Na području opštine Mladenovac ima i drugih veoma značajnih kulturno-istorisjkih spomenika i arheološkog nasleđa (spomenici iz vremena Despota Stefana Lazarevića, praistorijsko nalazište u Međulužju, arheološko nalazište iz praistorije u Bataševu sa svetski značajnim nalazima, nalazište iz perioda Slovena, značajna nalazišta iz rimskog perioda, zatim spomen obeležja iz perioda odbrane Beograda u Prvom svetskom ratu). U pogledu razvoja turizma ovi kulturno-istorijski spomenici su značajne reperne tačke koje mogu da predstavljaju intersantno odredište za turističku ponudu. Svi ovi objekti mogu se dovesti na nivo atrakcija koje će privući posetioce, upotpuniti turističku ponudu i dati motive za izlete, posete, predavanja, razgledanja, uz, naravno, prezentovanje pokretnog materijala u Muzeju Mladenovca.

Razvoj banjskog turizma potencijalno leži na bazi dve banje - Selters i Koraćičke - i predstavlja jednu od osnovnih razvojnih tendencija. Selters banja je jedna od retkih aktivnih banja na teritoriji grada Beograda, sa vrhunskim kvalitetom vode i pratećih usluga i pravilnim usmerenjem i razvojem, zajedno sa Koraćičkom banjom, može da predstavlja značajan potencijal Beograda i Mladenovca. Zbog toga je jedan od osnovnih razvojnih ciljeva da grad Mladenovac dobije status banjskog mesta.

Ovdašnja Seltrs banja predstavlja medicinski centar, ali i potencijalni kongresni, sportski, te kulturno-istorijski centar oslonjen na brojne etnološko-arheološke lokalitete. Selters može da bude i značajan ekološko-istraživački centar i, naravno, značajan turističko-rekreativni centar, što je trenutno tek delimično.

Blizina Beograda omogućava da se u konceptualnom smislu potencijal Mladenovca sagledava kroz intenzivniji razvoj turističkog programa koji u budućnosti može da postane jedan od značajnijih turističkih centara na nivou Grada Beograda, kako za jednodnevne i višednevne izlete ili vikend ture, tako i za širu turističku ponudu.

To omogućava i autoput koji prolazi kroz deo teritorije opštine Mladenovac, a koji u prostorno-razvojnom smislu pruža mogućnost ekstenzivnijeg razvoja trgovine i privrede, kao i industrije, sa formiranjem većih distributivnih punktova i centara prodaje.

Dobra povezanost mrežom puteva i predstojeća izgradnja takozvane "Šumadijske magistrale" (ili autoputa), koja će prolaziti i kroz teritoriju opštine Mladenovac, kao i eventualna izgradnja brze pruge, omogućiće intenzivniji razvoj privrede i jaču ekonomsku povezanost sa drugim centrima regiona.