(Arheologija književnog dela)

Daleko bi bilo od istine ako bi poverovali da je ovu knjigu moguće pročitati naiskap. Upravo obrnuto, ona traži da bude pažljivo savladana redak po red, zastajkujući, vraćajući se, obazrivo napredu­jući; ukratko, zahteva postupno čitanje koje će se ravnomerno rasprostirati i prodirati sve dublje i dublje, sve tačnije razumevajući njeno zgusnuto izlaganje i rezultate koji se u njemu analitički obelodanjuju. Autor ne pati od preterane pričljivosti, i njegov rad je, zaista, jezička (a to znači terminološka) ekonomija visokog stila. Pun iznenađenja i izazova.

Reč je nesumnjivo o pionirskom radu kod nas, ukoliko izuzmemo neke tu i tamo bledunjave, potpuno zakasnele pokušaje čija je, po svemu sudeći, skrivena funkcija, i pored iskrenosti nastojanja, da dezinformišu o savremenim mogućnostima psihoanalize i njenih postupaka primenjenih na književnost, da ograniče otvorenu perspektivu čitanja književnog teksta i onoga što ono doprinosi modernoj kritičkoj teoriji i praksi.

(Odlomak iz prikaza, Jovica Aćin – Radoman Kordić: Arheologija književnog dela, “Polja”, br. 204, 1976.)

Pisac Arheologije književnog dela kao da pravi ogled koji simultano i aktuelno traje: on iznosi stanovište posmatranja konkretnog književnog teksta, ali vrši i neprekidnu psihološku i antropološku introspekciju ličnog stanovišta. Konačno iskustvo o ovom drugom sloju Kordićevog pisma omogućuje nam da donesemo sud da jedinstveni akt ovakvog pisanja ima, u krajnjoj liniji, kao svoju osnovu Kordićevo shvatanje da je u pitanju akcija kretanja ka celini koja ima ontološke karakteristike. Zbog toga je ovde psihoanalitički pristup među ostalim i uvod u čitanje, tumačenje i identifikovanje. To je, verovatno, i razlog zašto Kordić piše o izabranim autorima, o svojim (da naglasim) autorima.

(Odlomak iz prikaza, Miodrag Perišić: Arheologija književnog dela, III program Radio Beograda, 13. III 1976.)

Već je usmeravanjem svoga istraživanja na književne tvorevine koje pripadaju različitim vrstama stvaralačke transformacije realnosti Radoman Kordić podtekstno ukazao da njegov metod nema zadatak da “obuhvati” celinu značenja dela, da ne teži totalizaciji i normativizmu, već otkriću umetnosti, ispitivanju nove ravni postojećeg objekta posmatranja. U završnom eseju “Psihoanalitičko čitanje dela”, koji je, pored studija o Tomasu Manu i o poeziji Vaska Pope, najznačajniji deo ove knjige, autor je svestan ograničenosti vlastitog istraživanja, tvrdeći da se u psihoanalitičkom tumačenju teksta greške ne samo mogućne nego i nužne, “jer delo prevazilazi svaki metodološki okvir tumačenja”.

(Odlomak iz prikaza, Miodrag Racković: Tekst u novom ključu, “Borba”, 26. jun 1976.)